Hossa i bessa na giełdzie, a psychologia inwestowania

Giełda papierów wartościowych podlega okresowym trendom. Wyraźnie widoczne są one w kursach, jakie osiągają akcje poszczególnych spółek, w konkretnych branżach działalności. Jednak sama giełda również zmierza w określonym kierunku.

Jeśli większość spółek akcyjnych zyskuje na wartości, to mamy do czynienia z hossą rynkową. Natomiast w odwrotnym przypadku należy mówić o bessie. Inwestorzy zachowują się w różny sposób w obliczu hossy, czy bessy rynkowej, co można rozpoznać i lepiej zrozumieć dzięki psychologii inwestowania.

O bessie i hossie

https://www.xtb.com/pl/edukacja/akcje

Rynek giełdowy ulega dynamicznym zmianom. Raz rośnie, raz spada, albo znajduje się w trendzie bocznym, gdy kursy akcji najważniejszych i większości spółek na giełdzie pozostają na niezmienionym poziomie.

Hossa to sytuacja, w której spółki nabierają na wartości. Rosną kursy ich akcji i cała kapitalizacja. Hossa przebiega w kilku etapach. Są w niej 3 fale wzrostu, które przerwane są dwoma ruchami korekcyjnym, kiedy następuje tak zwana korekta. Fala pierwsza ma szansę rozpocząć się jeszcze wtedy, gdy na giełdzie panuje niekorzystne otoczenie gospodarcze, a wpływy polityczne również nie są przychylne spółkom. Zwyczajowo występuje wówczas słaby ruch na parkiecie giełdowym. Większość sprzedających uważa, że chwilowy, często kilkudniowy wzrost cen to szansa na sprzedaż posiadanych walorów i ograniczenie strat, jakie stały się ich udziałem w wyniku niedawnej bessy. Wtedy następuje fala druga, która zachęca do sprzedaży, ponieważ spadki są nagłe i jeszcze bardziej bolesne dla inwestorów, którzy nie zdążyli lub nie zdecydowali się na sprzedaż akcji. Wówczas wyprzedaż kończy się bez osiągania nowego minimum, a inwestorzy przekonują się, że niedawne gwałtowane reakcje były całkowicie nieuzasadnione i nie warto było sprzedawać akcji.

Kiedy rozpoczyna się trzecia fala, na horyzoncie doświadczeni gracze dostrzegają już polepszenie otoczenia gospodarczego. Przejawia się to w rosnącej produkcji oraz wzroście Produktu Krajowego Brutto, przy jednoczesnym spadku inflacji czy poziomu bezrobocia. Z rynku płyną pozytywne sygnały, które motywują fundamentalistów do dokonywania zakupów akcji.

Rozwija się trend wzrostowy do czasu, gdy szał zakupów wygasa, a trzecia fala hossy ostatecznie się zatrzymuje. Dochodzi do pierwszej realizacji zysków i większość inwestorów będzie chciało je ochronić. Ceny rynkowe spółek osiągają w takiej chwili wartości wynikające z wyceny fundamentalnej. Inwestorzy nie mają przesłanek do tego, by sądzić, że koniunktura rynkowa nagle może się załamać. Większość z nich jest przekonana o tym, że trend jest wzrostowy, choć doświadczeni analitycy dostrzegają, że rynek zaczyna się cofać a wraz z tym zjawiskiem przewaga kupujących wzrasta. Nadchodzi fala piąta, kontynuująca ruch ku górze. Giełda zaczyna wzbudzać wiele zainteresowania w ogólnotematycznych mediach. Nadal pojawiają się jeszcze rekomendacje kupna, ale ruch jest słabszy. To szczyt hossy, ale jego zidentyfikowanie jest bardzo trudne, nawet dla początkujących inwestorów. Na rynku dochodzi do wielu zagrań, choć niekoniecznie pozytywnych dla inwestorów. Bańka spekulacyjna może wówczas pęknąć, co zapoczątkuje kryzys i bessę, czyli okres, w którym giełda znajdzie się w trendzie spadkowym.

O ile hossa ma 5 fal, w bessie wyróżnia się tylko trzy, a każdej z nich towarzyszą silne emocje po stronie inwestorów. Najpierw pozostają oni jeszcze w euforii spowodowanej niedawną hossą i pierwszy etap spadków jeszcze im umyka. Inwestorzy traktują w istocie rozpoczynającą się bessę jako dobrą okazję do kupna akcji spółek, które często publikują optymistyczne prognozy rozwoju na przyszłość. Jednak kolejna fala jest pułapką na inwestorów, którzy zachłysnęli się zyskami związanymi z końcem hossy. Trzecia i ostatnia fala bessy jest głęboka i trudna dla inwestorów- pod względem finansowym i psychicznym. Nie sprawdzają się ich oczekiwania i nadzieje, a zastępowane są one frustracją. W fatalnych nastrojach i w stanie psychicznym inwestorzy osiągają dno bessy, często wyprzedając akcje po cenie niższej, niż cena zakupu.

Tłum nie zawsze ma racje

Ważną zasadą w psychologii inwestowania na giełdzie papierów wartościowych jest ta o zachowaniu tłumu. Psycholodzy zajmujący się tym zagadnieniem doskonale wiedzą, że większość inwestorów wcale nie musi mieć racji i nie trzeba podążać za stadem.

Jeśli prześledzić emocje towarzyszące inwestorom na poszczególnych etapach hossy i bessy wyraźnie widać, że na szczycie hossy przeważają optymistyczne nastroje, a pesymistyczne – na dnie bessy. Pojedynczy inwestorzy na rynku łączą się w specyficzny tłum, który w punktach zwrotnych wcale nie musi podejmować poprawnych decyzji. Pojedynczy inwestorzy mogą kierować się wieloma racjonalnymi przesłankami, podczas gdy tłum zawsze podlega instynktom. Jeśli inwestor staje się jego częścią, ulegnie stadnemu instynktowi – euforycznemu kupowaniu akcji wtedy, gdy najlepiej byłoby się ich pozbyć oraz panicznemu sprzedawaniu, kiedy lepiej byłoby przeczekać dno bessy i poczekać na odwrócenie trendów.

Opinie